Brandgazen zijn anders. Die soort heb ik, moet ik bekennen, lang wat links laten liggen. Té massaal, zoals ze dicht op elkaar en in een hoog tempo, de polders begrazen. De volwassen en jonge vogels en de geslachten zijn lastig uit elkaar te houden en dan wordt zo’n groep al snel een amorfe zwart-witte, te druk grazende, massa. Daar komt nog bij, dat bij deze vogels meestal niet de hals, maar de poten van kleurringen worden voorzien. En zie die in een vlakke, veel te grazige, polder maar eens te ontdekken en af te lezen. Dit seizoen belandde ik wat vaker op de Lek-dijk. En met zicht van boven op zo’n lekker kaal gegraasde uiterwaard, gaat het aflezen van pootringen een stuk beter. Ik ontdekte in dit ene seizoen meer geringde vogels dan in vele voorafgaande tezamen. Het heeft zeker ook geholpen, dat er de afgelopen jaren flink werk is gemaakt van het ringen van Brandjes; “zomers” op Kolguev (Bijvoorbeeld: LYBD zie foto en kaartje) en ‘s winters bij Piaam en Eemnes. De trefkans is daardoor flink hoger geworden.
 |
| 060220: Steenwaard, Schalkwijk. Brandgans LYBD.150804 geringd op Kolguev (Rusland) |
 |
| Trekroute LYBD; gele speld is broedgebied. |
Maar elk winterseizoen is
er weer het moment, dat ik me afvraag wat ik hier eigenlijk aan het doen ben, of
dit wel mijn manier is om naar vogels te kijken? Want kijken naar vogels, dat is
in essentie toch kijken naar schoonheid en die is moeilijk te vinden in het
turen naar ganzenpoten. En toch levert het me wel degelijk zoiets op. Laat ik
dat uitleggen aan de hand van een voorbeeld.
Op 8 februari trof ik in
de Buitenwaard bij de Heul drie
Brandganzen met kleurringen: RDN2, RDN3 en RDN4 (d.w.z. alle drie vogels droegen
links een rode ring met letter D en rechts een zwarte (=Noir) ring met codes 2,
3 en 4). De vogels bleken onafscheidelijk. Ik concludeerde intuïtief: Paartje
met een jong! De ringgevens zaten nog niet in de geese.org database, zodat ik
het geslacht en de leeftijd niet kon checken. Die zijn bij de vogel “in de
hand” wel met zekerheid vast te stellen en worden altijd in de database vermeld.
Thuis dacht ik op de foto’s echter 3 volwassen vogels te zien. Maar waar zit je
dan naar te kijken? Een paar weken later werd in geese.org vermeld dat deze
drie vogels op 8 januari bij Eemnes waren geringd. En het betrof inderdaad 3
volwassen vogels; 2 mannetjes en 1 vrouwtje!
 |
| 080220: Buitenwaard, Schalwijk, Brandganzen RDN2, RDN3 en RDN4 |
Op 14 maart kreeg ik in de
Steenwaard, weer 2 “Brandjes” met een
rood-zwarte kleurcombinatie in beeld: RDN3 en RDN4! Zo’n herkansing krijg je
niet vaak en hun eerdere aflezing was een uitnodiging geworden om nu beter te
kijken. De man-vrouw gegevens had ik echter niet bij de hand. RDN4 gedroeg zich
als een mannetje. Andere vogels werden zeer resoluut uit de buurt gehouden. Het
broedseizoen hangt in de lucht en dan is het zijn taak om haar op de beste plekjes
te laten grazen en andere heren uit de buurt te houden. Thuis bevestigde
geese.org ze als vrouw resp. man. Ik had het goed gezien! RDN2 was nu nergens
in de buurt. Maar waarom trok deze vogel eerder samen op met dit paar?
Misschien een inmiddels volgroeid jong uit een eerder jaar of een andere
familierelatie? Normaal gesproken trekken ganzengezinnen samen op totdat het
voorjaar zich aandient. Daarna gaan de jongvolwassenen hun eigen weg. Maar meerdere
ganzenwaarnemers stuurden me deze winter verhalen over inmiddels volwassen
geworden geringde Brand- en Kolganzen die hun ouders weer tegen komen en daar
een tijdje samen mee optrekken, alsof ze nog een jong gezin zijn. Zelf zag ik in
januari ook een Kolgans vrouw, geboren in 2018, geringd in januari 2019, die nu
weer samen optrok met haar ouders.
En zo krijg je een zichzelf
stimulerende cirkel: Je kijkt naar vogels, je ontdekt kleurringen, je leest ze
af, gaat daarom beter kijken naar juist die vogels en ziet dingen die je anders
niet zou hebben gezien. En je realiseert je, zoals wel vaker in het leven: “Wat
je ziet, is niet altijd dat, wat je denkt dat het is.
Alle teksten en foto's
©Sjerp M. Weima 2014 - 2020.
Met dank aan Mario Huizinga: Niet alleen voor de levensloop van afgelezen ganzen, maar beslist ook voor de prachtige kaartjes, die in de BirdRing app voor iOS worden gegenereerd. Zie: BirdRing for iOS
Voor meer info zie ook:
- Reproductie.
- Website Geese
