maandag 27 augustus 2012

Acrobaten in de buurt


Dit wordt m’n langste blog ooit, dus ga er even voor zitten en geniet mee.

Roofvogels komen steeds dichter bij de mensen. En dan bedoel ik niet de “stumpers” die op roofvogelshows hun kunsten mogen vertonen. Nee, echte wilde vogels die er zelf voor kiezen om in onze steden en de dorpen naar voedsel te zoeken of te broeden. ’s Winters zeilt er in de ochtend en avondschemer een Buizerd van en naar zijn slaapplaats in het “Kooijkerspark”. Daar broedden vorig jaar en ook in 2012 weer Sperwers. Weken lang werd er geroepen tussen de bomen en erboven als er een oudervogel met prooi tussen de kruinen dook. Maar het kon nog mooier.

Eind juni hoorden Siebe en ik een valkje roepen toen we onderweg waren voor een laatste controle weidevogelbescherming. Siebe had het roepen daar al eerder gehoord, ging later poolshoogte nemen en ontdekte dat een paartje Boomvalken er een oud kraaiennest bewoonde. Toen hij het broedgeval meldde bij de WRN reageerde Hanneke Sevink enthousiast en ze voorspelde ons nog veel genoeglijke momenten met deze sierlijke valkjes. Ze kreeg meer dan gelijk. Het broeden en voeren van de kleine jongen speelde zich grotendeels tussen de takken af. Toch konden we, met de telescoop op gepaste afstand (40 - 50m), een aardig inkijkje nemen in het gezinsleven van dit paartje en beleefden vele uurtjes spectaculair vogelplezier. De foto’s en filmpjes zijn allemaal gemaakt met behulp van digsicoop technieken. De citaten zijn uit mijn persoonlijke aantekeningen:

Dinsdagochtend 24 juli; 7.15u. Voor ik doorfiets naar de polder neem ik een kijkje bij het boomvalkennest. Het nest zit op zo'n 25m hoogte en is alleen vanaf één punt goed te zien; het is stil. 8.05u: vanuit het zuiden komt een boomvalk aanvliegen met prooi. Het vrouwtje roept en ik zie haar van het nest schieten. Met hun tweeën vliegen ze een rondje en een vogel gaat in de top van de meest linkse boom zetten.
(Tip: klik op de foto's voor een grotere weergave tegen donkere achtergrond) 


Dinsdagochtend 31 juli 8.15u: Een valkje zit linksboven het nest. Ik weet nog niet hoe ik man / vrouw uit elkaar moet houden, maar ga ervan uit, dat het de vrouw is wanneer ze roepend reageert op haar man die met prooi aan komt vliegen. In de scoop zie ik dat een Huiszwaluw wordt overgedragen en eenmaal gefileerd aan de jongen in het nest wordt gevoerd. Er dwarrelen wat veertjes naar beneden, maar ik zie de jongen niet. Na het voeren kiest de dame weer haar favoriete plekje tussen de takken en houdt de wereld ondertussen rustig in de gaten. 8.55 Ik stop met observeren.


Donderdag: Een enthousiaste mail van Siebe: Hij heeft het voeren van de jongen kunnen filmen. Het valt hem op dat het er op het nest erg gedisciplineerd aan toe gaat: 
Klik hier voor: Film; jongen worden gevoerd
Donderdagochtend 9 augustus 8.40u: Er is een jong zichtbaar op het nest. Het heeft al wat veren, maar ook nog duidelijk dons. 8.45u: Prooioverdracht in de lucht boven de nestboom. Het vrouwtje vliegt ermee naar het nest en begint te voeren. Zo nu en dan heb ik zicht op de onderkant van staarten. 8.55u Vrouwtje vliegt van het nest weer naar haar zitpost. 9.45u Stop observatie.

Boomvalk: Mijn eerst foto van een donsjong.

Zaterdagochtend 11 augustus 9.10: Er zit een jong op de rand van het nest, dat zich uitgebreid poetst. De donsjes vliegen er af. Het jong lijkt al niet veel donsveren meer te hebben.  10.15u: Een jong staat met z’n vleugels op de nestrand te klapperen. Een 2de jong zit eveneens op de nestrand. 10.08u: Drie (!!) jongen op de rand van het nest. Een jong heeft nog uitgebreide donsbedekking op de mantelveren. 10.15u: Stop observatie en enthousiaste verhalen thuis bij de koffie.


Dinsdagochtend 14 augustus 7.45: Drie jongen rustig poetsend op de rand van het nest. 7.55u: Een jong springt als een bezetene fladderend heen en weer op het nest, maar komt ook al op de takken juist naast het nest. Tussen de takken door een oudervogel wakend en slapend mooi kunnen fotograferen:


"Vermoeiend; die pubers"

Zaterdag: Siebe heeft waargenomen dat de jongen rond beginnen te vliegen. Hij filmt twee jongen die rustig zitten te poetsen.
Klik hier voor Film: poetsende jongen 

Donderdag 23 augustus 7.20u: Hanneke krijgt gelijk, wat een feest, jonge boomvalken ! Een jong zit in de nestboom, de twee andere jongen tien bomen verderop tussen de takken.

Synchroon.

7.25u: Een jong achtervolgt kort luid roepend een Houtduif. 8.04u: Vlaamse gaaien en Eksters in de buurt. Een adulte vogel komt stilletjes een oogje in het zeil houden.  Tot 8.50u: Er wordt regelmatig roepend van boompje gewisseld en er worden rondjes gevlogen. 8.50u. Een adult brengt prooi. De twee jongen volgen de ouder terwijl het derde jong zich bij hen voegt in dezelfde boom:


Voor het eerst zie ik een jong “mantelen” over de aangebrachte prooi (huismus?)


9.11u: In de top van de boom zit het mannetje met een jong. Lager tussen de takken het vrouwtje met een jong dat maar blijft bedelen. Beide roepen langdurig in een klankvol duet; prachtig geluid.

Hardnekkig bedelen

Duet tussen generaties

De rust keert weer

9.13u: Beide ouders stuiven tegelijk weg en zetten de achtervolging in op iets (prooi of potentiële predator?) dat buiten mijn gezichtsveld langs vliegt. 9.17u: Een jong in de nestboom houdt zijn omgeving goed in de gaten. 9.30u: Stop observatie.

Is Pa al in aantocht?

Dinsdagochtend 28 augustus 9.05u: De man arriveert met prooi en geeft deze over aan een jong. Samen gaan ze zitten op een dikke tak:


Het jong blijft met de prooi in z'n klauwen 15 minuten zitten roepen met het mannetje naast zich voordat hij er mee naar een dikke tak recht voor me vliegt. 9.22u: Het jong begint te eten, maar moet voortdurende een Vlaamse gaai in de gaten houden die duikvluchten op hem uitvoert. Uiteindelijk worden zelfs de de pootjes verorberd en de laatste restjes uit de barsten van de boombast gepeuterd. Wauw !



 
Slotavond; donderdag 30 augustus 18.25u: 2 jongen hoog in de nestboom, 1 jong tien bomen naar zuid. 18.40u: Een Kauw landt juist boven de twee jongen. Beide fixeren de indringer en maken zich dik door hun veren op te zetten. Maar de kauw blijkt het niet kwaad te bedoelen. Hij is alleen geíntersseerd in de zaadbollen van de plataan die uit elkaar worden gepeutert. 18.50u: Het begint te stortregenen. De valkjes worden onrustig, maar laten de regen gelaten over zich heen stromen zonder een droger plekje te zoeken. 19.04u: Een oudervogel arriveert met prooi, die ergens in de lucht boven mijn bladerdak wordt overgedragen aan een van de jongen die roepend aan komt vliegen. De andere twee blijven rustig zitten. Vraag: Hoe weten ze wie er aan de beurt is om de prooi te kijgen? 19.08u: 't Begint nu andermaal te storten en m'n "dak" door te lekken. Stop observatie.

Het was ontzettend leuk om al die verschillende gedragingen van deze familie mee te maken. Maar het meest heb ik genoten van de expressie van deze kleine valkjes. Hun stemming kun je aflezen aan hun houding, de manier waarop hun veren staan, hoe ze kijken. En dan hun geluiden! 'k Ben nu al benieuwd of ze volgend jaar weer terug zullen komen van hun lange reis naar Afrika.
Alle teksten en foto's ©Sjerp M. Weima 2012

3 opmerkingen:

  1. Reacties
    1. Thank you Roy.
      It was so exiting, observing and taking pictures of the family life of these elegant creatures. Sjerp

      Verwijderen
  2. Hai Sjerp,

    Ik was op vakantie en kon niet zo gemakkelijk mailen/internetten.
    Wat een schitterende belevenissen met de Boomvalkjes! Heel leuk om mee te lezen en mee te kijken wat zich allemaal afspeelde. Jullie hebben vast enorm genoten en een hele hoop boomvalkengedrag geleerd. Vorig jaar heb ik ook ergens 3 jonge boomvalken gezien met 1 ouder. Het was een geroep van jewelste als de ouder op een libel joeg en succes had. Houd je plekje maar lekker voor jullie, hopelijk kun je dan volgend jaar een vervolg maken.

    Iets anders: n.a.v. je reactie over de Groene Jonker: het wordt er niet beter op. Vanochtend vroeg 7 fotografen langs de slootrand, dwars door het riet gebanjerd. De noorwestkant is al behoorlijk vertrapt. Helaas wil een groot deel van de zgn 'natuurliefhebbers' het nog steeds niet snappen. Erg jammer maar vooral heel irritant.

    Groetjes,
    Marianne

    BeantwoordenVerwijderen